Op 24 juni 2019 vond het jaarlijkse midzomernachtinspiratiediner plaats. Het thema was dit keer: Democratie: vermoeid of volwassen? Met vragen als: is er sprake van een kloof tussen politiek en burger? Sluit ons politiek systeem mensen buiten? Kraakt ons parlementair stelsel in al zijn voegen of is het juist springlevend?
Voor de foto's klik hier.
Op 5 oktober 2018 verzorgden we een workshop tijdens het jaarcongres van de Vereniging van Griffiers: “Initiatieven van inwoners: de rol van de raad.” De raad moet zich steeds vaker verhouden tot initiatieven van inwoners die iets voor de gemeenschap willen realiseren.
We stonden stil bij de volgende vragen:
Hoe verhoudt zich dit tot de eigen trajecten van de raad om meningen op te halen, inspraak te organiseren of samen te werken?
Wat betekent dit voor de taken van de raad en de rolopvatting van raad, college en ambtelijke organisatie?
Hoe bereikt de raad groepen voor wie de raadzaal mentaal ver weg is en hoe zorgt de raad dat iedereen optimaal zijn rol kan pakken?
En tenslotte: hoe voorkomt de raad verkeerde verwachtingen en teleurstellingen bij inwoners?
Op 20 juni 2018 vond het jaarlijkse bijna midzomernacht inspiratiediner plaats. Thema dit jaar waren de gemeenteraadsverkiezingen en de formatie.
Aan de hand van stellingen naar aanleiding van het boek “Wethouders, waarachtige (ver)leiders” is geïnventariseerd op welke manier nieuwe raads- en collegeleden vlot in het zadel te kunnen brengen en welke rol burgemeester, gemeentesecretaris en griffier daarin kunnen spelen.
Voor de foto's klik hier.
Op 21 juni 2017 vond het jaarlijkse midzomernacht inspiratiediner plaats. Thema dit jaar was ondermijning: de spagaat van de burgemeester en de gemeenteraad. Burgemeester Lucas Bolsius van Amersfoort trapte af.
Het co-referaat werd verzorgd door procureur-generaal en tevens bijzonder hoogleraar Rinus Otte.
Voor het fotoverslag klik hier.
Op 19 april en 17 mei 2017 vond in Karel V in Utrecht een tweeluik plaats over fragmentatie en polarisatie. Marjolein Steffens-van de Water wethouder in Haarlemmermeer, Corrie Steenbergen griffier van Almelo, Arjan van Gils gemeentesecretaris van Amsterdam, Han Polman Commissaris van de Koning van Zeeland, Nettie Engels statengriffier van Groningen, Ina Sjerps gemeentesecretaris van Apeldoorn en journalist Marc Chavannes verzorgden inleidingen.
Meer informatie met videoverslagen vindt u hier.
Voor het fotoverslag van 19 april kunt u hier doorklikken.
Voor het fotoverslag van 17 mei kunt u hier doorklikken.
Op 20 juni 2016 vond het jaarlijkse bijna midzomernacht inspiratiediner plaats. Het thema was dit keer het lokale belastinggebied, met vragen als: moeten gemeenten een groter lokaal belastinggebied krijgen? Maken ontwikkelingen zoals de decentralisaties het noodzakelijk dat gemeenten meer financiële armslag moeten kunnen ontwikkelen? Of vervreemden meer lokale belastingen de inwoners verder van de (eerste) overheid? Is er überhaupt een relatie tussen belastinggebied en lokale autonomie?
Deze film geeft de inleiding weer die gehouden is door Michiel van Haersma Buma voorzitter van de Raad voor de financiële verhoudingen.
Op 15 juni 2015 spraken we tijdens het 7e midzomernachtinspiratiediner na een aftrap van de Vlaamse professor Herwig Reynaert en co-refereator Julien van Ostaaijen over gemeentegrootte, bestuurskracht en intergemeentelijke samenwerking. Vlaanderen en Nederland blijken toch ook veel overeenkomsten te hebben en bestuurders kunnen veel van onze zuiderburen leren. De handouts van de inleiders verschijnen binnenkort op deze site aangevuld met de video-opnamen en foto's.
Op 6 maart 2015 organiseerden wij samen met de griffierskringen Noord-Holland Noord en Zuid-Holland Zuid, de Vereniging van Griffiers, de Vereniging van Gemeentesecretarissen en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters een workshop voor burgemeesters, gemeentesecretarissen en griffiers. Over terugtrekkende gemeenten en burgers die in hun eigen wijk aan de slag willen. Over motieven, belangen en communicatie. Over gereedschappen om samenwerking tussen gemeenten en burgers te stimuleren en in stand te houden.
De workshop vond plaats in het gemeentehuis van Medemblik te Wognum.
Tijdens de grote worshop van de Vereniging van Griffiers op 21 november 2014 in Capelle aan den IJssel over regionale samenwerking, arbeidsmarkt en economie ("getting to why") verzorgde ons bureau een programma-onderdeel over goverance bij regionale samenwerking.
Een verslag van deze bijeenkomst is verschenen op de site van de Vereniging van Griffiers. De tips zoals die tijdens onze workshop aan de orde zijn gekomen, zijn verwoord in onze poster over regionale samenwerking. Deze vindt u door hier te klikken of door onder 'Thema's' het submenu "regionale samenwerking" aan te klikken.
Op 20 september 2014 vond De Decentralisaties Dag georganiseerd door diverse ministeries, de VNG en de diverse beroepsgroepen plaats in de Nieuwe Buitensocieteit in Zwolle. Ons bureau verzorgde de workshop "Hoe agendeert u als raadslid de punten die u belangrijk vindt in het sociaal domein".
Voor het verslag van deze bijeenkomst en de 21 tips voor raadsleden die bij deze bijeenkomst gedeeld werden, klikt u hier.
Op 19 september 2014 organiseerden wij de inspiratiebijeenkomst 'Het samen mogelijk maken' voor gemeentesecretarissen en griffies. Om ambities te kunnen realiseren, heeft de gemeente meer dan ooit anderen - burgers, het maatschappelijk middenveld en niet te vergeten de buurgemeenten - nodig om uw ambities te kunnen realiseren. In gastgemeente Heeze-Leende wisselden gemeentesecretarissen en griffiers met elkaar van gedachten over hoe zij deze ontwikkelingen kunnen faciliteren.
Inleiders waren Paul Verhoeven (burgemeester Heeze-Leende), Cathalijne Dortmans (griffier van de provincie Noord Brabant), Ad de Kroon (provinciesecretaris van Limburg), Jolien Houtman (griffier van Leusden) en Marie-José Smulders (gemeentesecretaris van Purmerend).
Klik hier voor de uitnodiging en hier voor een fotoverslag. Deze bijeenkomst heeft mede geleid tot onze poster over regionale samenwerking
Het thema van het jaarlijkse Midzomernacht-inspiratiediner van 30 juni 2014 was de participatiesamenleving en de boze burger. Spreken politici en burgers wel elkaars taal? Hebben burgers naar hun gevoel voldoende invloed op wat er in hun leefomgeving gebeurt? Wat is de invloed van clichébeelden, zoals burgers die bestuurders allemaal over één kam scheren als zakkenvullers en bestuurders die burgers alleen maar zien als “rupsjes nooit genoeg”? Is deze boosheid onvermijdelijk of onbegrijpelijk? Aan de hand van een inleiding door filosoof, schrijver en journalist Stephan Sanders en een co-referaat door René Paas, voorzitter van Divosa gingen we in discussie. Voor het fotoverslag klik hier.
Op 9 september 2013 organiseerden wij samen met Congres en studiecentrum VNG in de Observant in Amersfoort de studiemiddag Continuïteit in Verkiezingstijd, klaar voor een dynamisch jaar. Onder voorzitterschap van burgemeester Theo Weterings van Haarlemmermeer luisterden we naar een inleiding door Jan Terlouw naar de verkiezingservaringen van de driehoek burgemeester, gemeentesecretaris, griffier van Venlo, Antoin Scholten, Willemien Meijering en Geert van Soest, de gemeentesecretaris en griffier van Veghel, Marijke Wilms-Wils en Wouter-Jan Oosten en bezuingingservaringen van de burgemeester en griffier van Capelle aan den IJssel Frank Koen en Thea de Mik. Vevolgens is hierop gereflecteerd door burgemeester Hubert Bruls van Venlo, griffier Annet ten Hof van Steenwijkerland en gemeentesecretaris Wilma Atsma van Wassenaar, waarna VNG directievoorzitter Jantine Kriens de middag afrondde.
Tijdens het mizomernachtdiner in 2013 stonden we met Sandra Korthuis, bestuurder van Woonconcept, Erik Gerritsen, directeur van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam en directeur Herman Frankes van de sociale werkvoorziening Alphen aan den Rijn stil bij de bezuinigingsambities van de overheid en wat dat betekent voor de samenwerking met hen als partners van het openbaar bestuur.
Het jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 heeft ons bureau samen met ProDemos een vijftal lokale inspiratiessesies georganiseerd om burgers te interesseren voor de politiek.
Voor de zomervakantie bezochten we Amstelveen, waar de commissaris van de koning Johan Remkes samen met tweede kamerlid Sadet Karabullit, voormalig europarlementariër Kathalijne Buitenweg en voormalig burgemeester van Amsterdam Job Cohen het belang van de lokale democratie onderstreepten aangemoedigd door burgemeester Jan van Zanen. Ook was er een filmvoorstelling van "alles van waarde" van Frans Bromet, waarin raadslid Laura Bromet van de gemeente Waterland de hoofdrol speelt en zij was ook aanwezig om vragen te beantwoorden.
In Gouda werd het stokje overgenomen door oud tweede kamervoorzitter en burgemeester van Rotterdam Wim Deetman, die samen met burgemeester Joyce Silvester van Naarden, tevens Eerste kamerlid en raadslid Ronald Schneider van Rotterdam na een welkomstwoord door burgemeester Milo Schoenmaker en twee scholieren het publiek verder warm maakten voor politiek.
In Cranendonk nam burgemeester Marga Vermue Vermue het stokje over en spraken statenlid Marusjka Lestrade, voormalig burgemeester Wim Dijkstra en eerste kamerlid Tiny Cox op de dag dat ook de nieuwe koning deze provincie bezocht.
In Kampen moedigde Liesbeth Spies en André Rouvoet na een openingwoord van burgemeester Bort Koelewijn inwoners aan politiek actief te worden.
Tot slot vond op de rand van de herfstvakantie in Almelo de dag van de Lokale Democratie plaats waar Raad van Statelid Winnie Sorgdrager, Bert Otten, vice voorzitter van de PvdA en de tweede kamerleden Arie Slob en Pieter Omtzigt ons meenamen in hun overwegingen om politiek actief te worden. Later voegde burgemeester Jon Hermans zich direct uit een vliegreis bij ons waarna we gingen dansen voor de democratie.
Bij de gastgemeenten Baarle Nassau en Wassenaar hebben we in de (na) zomer van 2012 met de regionale kringen van de beroepsverenigingen zo halverwege de college - en raadsperiode gesproken over de "bestuurlijke buienradar": wat zijn succes en faalfactoren voor continuiteit van bestuur?
Tijdens ons midzomernachtinspiratiediner van 2012 hebben we met burgemeester Milo Schoenmaker van Gouda, voormalig wethouder van Rotterdam Dominic Schrijer en Henk Boumans, de Binnenlands Bestuur redacteur van de zogenaamde wethoudersonderzoeken stilgestaan bij risico's voor discontinuiteit in bestuur zo halverwege de college - en raadsperiode.
Vertrouwen in het vervolg
Op 16 maart 2012 organiseerden we samen met Congres en Studiecentrum VNG in Ottone in Utrecht de studiedag onder voorzitterschap van burgemeester Jan van Zanen van Amstelveen spraken we na een aftrap door directievoorzitter van de VNG Ralph Pans over de tweede helft van de college- en raadsperiode met de burgemeester van Katwijk, Jos Wienen, statengriffier van de provincie Overijssel Renee Wiggers, gemeentesecretaris van Zoetermeer Hennie Koek, wethouder Luzette Wagenaar uit Drechterland en Kars Veling, directeur van Prodemos. Na de lunch spraken oud kamerlid en - gedeputeerde Arie de Jong, burgemeester Jan Hoekema van Wassenaar, wethouder Mirjam de Rijk uit Utrecht en tweede kamerlid Rik Grashoff. De dag werd afgesloten met een videoboodschap door oud tweedekamervoorzitter Wim Deetman waarna de dagvoorzitter en de zaal oud minister van BZK Guusje ter Horst interviewden.
Zomer 2011 heeft ons bureau in de raadzalen van de gemeente Tilburg en Hilversum inspiratiesessies georganiseerd over gemeente in 2020. Over de gemeente als eerste overheid, over de regie bij het oplossen van maatschappelijke problemen, over veranderingen in de rol van overheid en gemeenschap.
Tijdens ons midzomernachtinspiratiediner 2011 stonden we met Ronald Pasterk stil bij het vertrouwen in de lokale politiek en de van beslissen over verbonden partijen paralellen met Europa en de Griekse schuldencrisis.
Op 15 april 2011 organiseerden we samen met Congres en Studiecentrum VNG in de Geertekerk in Utrecht het tweede deel van het tweeluik Kansen in Schaarste. In vele gemeenten zijn de keuzes ingrijpend en een stevig bezuinigingsmaatregelen opgenomen, maar bent u er daarmee? Waarschijnlijk ontkomt u niet aan het voeren van een fundamenteel debat over het voorzieningenniveau binnen en de rol van de gemeente. Kunt u wel draagvlak organiseren voor dergelijk ingrijpende besluiten? Zijn er mogelijkheden om met minder meer te doen? Hoe mobiliseert u de kennis, kracht, kunde en creativiteit van uw bewoners, maatschappelijke instellingen en bedrijven? Hoe verleidt u de buurgemeenten om in gezamenlijkheid uitdagingen op te pakken? Hoe oogst een bezuinigende gemeente waardering van zijn burgers? En hoe komt u als raad en college tot een gezamenlijke agenda?Een mooi thema voor onze vijfde studiedag over hoe u als bestuurder regie houdt in een discussie over de basiswaarden waar de gemeente voor staat. Onder voorzitterschap van oud minister Klaas de Vries zijn we aan de hand van voorbeelden uit Eindhoven door werthouder Staf Depla. loco-gemeentesecretaris Ad Verbakel en griffier JanVerheugt en door de driehoeken burgemeester, gemeentesecretaris, griffier van Purmerend, Don Bijl, Marie-Jose Smulders en Jelly Kamminga en Amersfoort Lucas Bolsius, Henk Huitink en Marianne van Omme in discussie gegaan over innovatie van bestuur. Jan Willem Holstslag, lid van de WRR heeft de bijeenkomst afgesloten na een paneldiscussie(spel) met de burgemeesters Jan Pieter Lokker van Bodegraven en Bert Janssen van Montfoort, statengriffier Janneke Braam van de provincie Limburg, gemeentesecretaris van Druten Hans Driessen en de wethouders Bert Homan uit de Utrechtse Heuvelrug en Ineke Smidt uit Almere.
Op 10 september 2010 organiseerden wij samen met het Congres en Studiecentrum VNG een studiedag voor collegeleden en griffiers het eerste deel van een tweeluik over besturen in tijden van schaarste: hoe focus aan te brengen en als raad en als college te komen tot gedragen besluitvorming in samenspraak en in samenwerking met maatschappelijke partners en inwoners?
In het ochtendgedeelte luisterden we onder voorzitterschap van Klaas de Vries naar "work in progress"-verhalen uit de provincie Overijssel door Bob Roelofs en Coen Volp, de gemeente Leeuwarden door Ferd Crone, Coco Hoving en Piet Meerdink en de gemeente Enschede door Rolf Jongedijk, Marcel Meijs en Peter den Oudsten. 's Middags zijn we actief aan de slag gegaan met dilemma's en mogelijkheden op basis van inspiratie door Cees Berkhout, Antje Dekker, Ruud Grondel, Jan-Willem Holtslag, Jan Hendrik Klein Molekamp Marion Stein en Loes de Zeeuw-Lases.
Op maandag 21 juni 2010 organiseerden wij ons tweede midzomernachtinspiratiediner, met dit jaar als thema de schaduwzijde van bestuurlijke verantwoordelijkheid.
Tjeerd Herrema, die als wethouder in Amsterdam uit eigen beweging is afgetreden vanwege de perikelen rondom de Noord-Zuidlijn, verzorgde de inleiding waarna Ronald Bandell, voormalig voorzitter van het burgemeestersgenootschap en voormalig burgemeester van Dordrecht met ruim dertig jaar burgemeesterservaring in kleine en grote gemeenten, een co-referaat verzorgde als aftrap voor de discussie.
Voor een impressionistisch verslag klik hier, voor de speakernotes van Tjeerd Herrema klik hier en voor een weergave van het co-referaat van Ronald Bandell klik hier.
In samenwerking met het Ministerie van BZK en Diemen & Van Gestel Talentontwikkeling organiseerden we op 1 februari 2010 een kleinschalige inspiratiesessie voor een select gezelschap van lokale bestuurders met een hart voor burgerparticipatie.
De aftrap werd verzorgd door Pieter Winsemius, waarna schrijver en journalist Stephan Sanders een co-referaat verzorgde en discussie plaatsvond onder leiding van dagvoorzitter Andrée van Es.
Doel was om met belangrijke dragers van verandering in het openbaar bestuur te reflecteren over dilemma's rondom burger- en overheidsparticipatie.
Voor een impressie van de middag in foto’s en citaten klik hier.
Hier ziet u het co-referaat van Stephan Sanders:
Op 17 september 2009 organiseerden wij samen met het Congres en Studiecentrum VNG op Nyenrode voor de driehoek burgemeester gemeentesecretaris en griffier een studiedag over de voorbereiding van de verkiezingen en de overgangsperiode van formatie en inwerken: wanneer moet de driehoek op zijn handen zitten en wanneer kan er een ondersteunende rol opgepakt worden om zaken te duiden of te versnellen?
Samen met Katja Bolt, Oenze Dijkstra, Rianne Donders, Pascale Georgopoulou, Jan Hoekema, Arie de Jong, Jan Kerkhof, Ralph Pans, Inez Pijnenborg en Jacques Wallage ging een actieve zaal in discussie over de mogelijkheden en onmogelijkheden, dit mede op basis van openhartige verhalen van de driehoeken burgemeester, gemeentesecretaris en griffier van Haarlemmermeer, Theo Weterings, Piet Buijtels en John van der Rhee, Leiderdorp, Michiel Zonnevylle, Bert Schouten en Tineke Zantingh en Helmond Fons Jacobs, Ad de Kroon en Jan Jaspers.
Hier kunt u het verslag downloaden.
Onder de noemer 'bijna midzomernacht, bespiegelingen over het openbaar bestuur' hebben wij op 17 juni 2009 in het Academiegebouw van de Universiteit Utrecht een inspratiediner georganiseerd voor relaties.
De aftrap werd gegeven door Erik Gerritsen, bestuursvoorzitter van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam en voormalig gemeentesecretaris van Amsterdam. Zijn inleiding kunt u hier lezen.
Voor een foto-impressie klik hier.
Op vrijdag 23 januari 2009 organiseerden wij samen met het Congres- en Studiecentrum VNG in de Domtoren in Utrecht voor collegeleden en griffiers een studiedag over het samenspel college en raad enerzijds en de inwoners (of breder de samenleving) anderzijds.
Hoe betrekt het politieke bestuur de buitenwereld bij de beslissingen die op de agenda staan? En wie bepaalt deze agenda eigenlijk?
Samen met Hubert Bruls, Ariane van Burg, Paulus Jansen, Arie de Jong, Marianne Kallen- Morren, Jos van der Knaap, Esther Loenen, Thea de Mik, Nico van Mourik, Peter Otten, Arjan Oudbier, Han Polman, Jan Dirk Pruim, Toine Theunis, Hetty Tindemans, Dick Vrieling, Frank de Vries, Klaas de Vries, Jos Wienen, Nelleke van Wijk en Aleid Wolfsen inventariseerden we dilemma's en kansen voor een optimaal samenspel.
Hier kunt u het verslag downloaden.
Op 24 april 2008 organiseerden wij samen met het Congres- en Studiecentrum VNG in Stadskasteel Oudaen in Utrecht een studiemiddag voor collegeleden en griffiers over de invulling van het primaat van de raad.
In de dagelijkse praktijk kennen veel gemeenten spanning tussen raad en college over ieders rol bij beleidsvorming.
Daarom wilden wij ter inspiratie voorbeelden laten zien van een goede afstemming in kaderstelling en beleidsvoorbereiding tussen raad en college met respect voor elkaars rol met bijdragen van Marcel van Bijnen, Paul Depla, Hans Dijkstal, Jan de Groot, Arie de Jong, Jan Nieuwenburg, Ad Nijhuis, Ben Nijman, Marianne van Omme, Wim Ouburg, Lia Randsdorp, Ria van Rhijn, René Roep, John Schuilenburg, Ad Smits en Gerard Vrenken.
Hier kunt u het verslag downloaden.